به نام خداوند جان و خرد
تعریف
در همه سرطان ها تعدادی از سلول های بدن شروع به تقسیم بی رویه می کنند و رفته رفته به بافت های اطراف گسترش می یابند. این اختلال تقریبا در هر نقطه از بدن می تواند رخ دهد.
وقتی سلول ها پیر یا آسیب می بینند، از بین می روند و سلول های جدید جای آن ها را می گیرند.اگرچه وقتی سرطان گسترش می یابد، این فرآیند بصورت منظم تکرار می شود و هرچه سلول های غیر طبیعی افزایش یابند، سلول های پیر یا آسیب دیده که در حالت طبیعی تجزیه می شدند، همچنان باقی می مانند و باعث ایجاد سلول های سرطانی جدید می شوند.
این سلول های اضافی می توانند بدون توقف تقسیم شوند و ممکن است باعث ایجاد تومور شوند.
انواع تومورهای سرطانی
بدخیم
می توانند پخش شوند یا به بافت های مجاور حمله کنند. علاوه بر این، این تومورها رشد می کنند.
خوش خیم
با اینکه تومورهای خوش خیم گاهی اوقات می توانند خیلی بزرگ باشند، اما وقتی حذف می شوند معمولا دوباره رشد نمی کنند، در حالیکه تومورهای بدخیم گاهی دوباره شروع به رشد می کنند.
متاستاز
در متاستاز سلول های سرطانی از جایی که اولین بار تشکیل شده اند( سرطان اولیه)از طریق خون یا سیستم لنفاوی به بافت های مجاور مهاجرت می کنند و تومورهای جدیدب را در بدن تشکیل می
دهند( تومورهای متاستاتیک).
تومورهای متاستاتیک
• به طور کلی زیر میکروسکوپ مثل سلول های اصلی به نظر می رسند.
• سلول های سرطانی متاستاتیک و اصلی معمولا ویژگی های مولکولی مشترک دارند.
می توانند آسیب های شدیدی به چگونگی عملکرد بدن وارد کنند و بیشتر افرادی که به واسطه سرطان جان خود را از دست می دهند به دلیل متاستاز به سایر بافت هاست.
علائم
سرطان می تواند باعث بسیاری از نشانه ها مثل تغییرات پوستی یا دردی غیرقابل درمان گردد. تغییرات پستان مانند تغییر در اندازه یا شکل سینه یا نوک پستان، تغییر در بافت پوست سینه، خفگی یا سرفه مداوم، تغییر در سیستم گوارشی، مشکلات خوردن مثل ناراحتی پس از غذاخوردن، دیسفاژی، تغییر اشتها، از دست دادن بی دلیل وزن، درد شکم، خونریزی یا تخلیه غیر عادی خون از ادرار، خونریزی واژینال، خون در مدفوع، احساس ضعف یا خستگی گردد، ولی اغلب این علائم به دلیل سرطان ایجاد نمی شوند.
عوامل ایجاد کننده سرطان
استرس ناشی از عوامل روانی، فیزیولوژیکی و فیزیکی تاثیر منفی بر روی هموئوستاز بدن دارد.
بیمار سرطانی معمولا تحت استرس مزمن زندگی می کنند که ناشی از عواقب شدید احساسی و افسردگی ناشی از تشخیص است که از مشکلات مختلف مرتبط با پیشرفت بیماری و درمان ناشی می شود.
در سطح مولکولی، استرس منجر به تولید و ترشح هورمون هایی مثل کاتکول آمین ها، گلکوکورتیکوئید ها و دوپامین (به عنوان بخشی از پاسخ سازشی بدن) می شود که بر روی سلول های طبیعی و تحریک شده از طریق گیرنده های خاص تاثیر می گذارد.
اثرات خاصی که به واسطه این مولکول ها روی سلول های سرطانی ایجاد می شود، شامل تغییرات تکثیری، حساسیت به آپوپتوز و پتانسیل تهاجم می باشد.
در نتیجه پیشنهاد شده است که هورمون های استرس ممکن است مسئول پیشرفت بدخیمی باشند. بنابراین شکل گیری متاستاز در بیماران سرطانی را تسریع می کنند.
سرطان پستان در دوران پس از یائسگی به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و این احتمال وجود دارد که چاقی یکی از عوامل خطر سرطان پستان در افراد نسبتا مسن باشد (به خصوص در آسیا و اقیانوس آرام).
گزارش شده است که سطح استرادیول در مردان مبتلا به سرطان پستان در مقایسه با مردان بدون سرطان پستان بالاتر است. زندگی در منطقه آلوده ممکن است خطر تراکم پستان در زنان را افزایش دهد که یک عامل خطر برای سرطان پستان به حساب می آید.
سیگار، توتون و تنباکو قوی ترین عوامل خطر سرطان ریه به حساب می آیند. استعمال دخانیات با بیماری، ناتوانی و افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری های مسری مرتبط است.
توتون و تنباکو به عنوان تنها ماده مخدر قانونی که استفاده کنندگان را در معرض مرگ قرار می دهد نامگذاری شده است. سیگار شایعترین شکل دخانیات دودی در جهان به حساب می آید.
از جمله عوامل موثر بر سرطان ریه می توان از دخانیات، قرار گرفتن در معرض آزبست، گاز رادون یا دود چوب، عوامل ژنتیکی و قرار گرفتن در معرض آلودگی هوای محیط داخلی و خارجی نام برد. خطر سرطان ریه در بین سیگاری های کشور های آسیایی 5 بار قوی تر از غیر سیگاری هاست.
شانس ابتلا به سرطان تیروئید با افزایش سن، بالا می رود. همچنین بعد از یائسگی، به خصوص اگر یائسگی به دنبال تخریب تخمدان و با سن یائسگی کمتر از 55 سال باشد، شاخص خطر افزایش می یابد. خطر ابتلا به سرطان تیروئید، با افزایش سن و بعد از یائسگی افزایش می یابد و با استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی و هورمون یائسگی کاهش می یابد.
نیکل از جمله فلزات سنگین و یک ماده سرطانزا است و مواجهه شغلی با ترکیبات نیکل باعث سرطان بینی و ریه می شود. برخلاف بسیاری دیگر از سرطان های زیست محیطی، نیکل مستقیما باعث ایجاد جهش زایی DNA نمی شود و مکانیسم سرطانزایی مرتبط با نیکل هنوز نامشخص است. قرار گرفتن سلول در معرض نیکل، سبب فعال شدن مسیر سیگنال، تغییرات رونویسی و بازسازی اپی ژنتیک می شود. همچنین بر فرآیندهای تحت تاثیر هایپوکسی هم اثر می گذارد که خود بدون تخریب مستقیم DNA، رشد تومور را افزایش می دهد. قرار گرفتن در معرض نیکل با دوز کم فعالیت پروموتور MLH1 را کاهش می دهد
نقش تغذیه در سرطان
سوتغذیه، از دست رفتن اشتها، سوهاضمه، نارسایی قلبی و مشکلات متابولیکی شایع ترین عوارض در بیماران سرطانی در حال درمان می باشند.
کم خونی، کاهش اشتها، تغییر در حساسیت به درجه حرارت غذا، یبوست، اسهال، دیسفاژی، خستگی و... از جمله عوارض جانبی شیمی درمانی به حساب می آیند که می توانند دریافت غذا را کم کرده و منجر به کاهش شدید وزن شوند. مداخلات تغذیه ای برای این بیماران، با هدف بهبود وضعیت تغذیه در جهت کاهش عوارض جانبی درمان، ارائه مراقبت فردی و بهبود مصرف غذا در هنگام رعایت عادات غذایی بیماران با توجه به مداخلات پیشگیرانه بیشتر است .
علاوه بر این به عنوان روش اصلی مداخلات، به بیماران توصیه می شود که غذاها را در وعده های کوچک تر(5-6 بار در روز) مصرف کنند تا میزان مصرف کلی آنها افزایش یابد. اگر این افراد 60% مقدار غذا توصیه شده روزانه را نتوانند مصرف کنند، تغذیه با لوله و یا تزریق داخل وریدی ضروری می شود.
ژنتیک نقش مهمی در بیان ژن ها دارد. ژن ها می توانند تحت تاثیر کیفیت و کمیت رژیم غذایی قرار گیرند.
ترکیبات غذایی مانند سولفورفان(SFN) موجود در سبزیجات و EGCG در چای سبز توانایی تاثیر مکانیسم های مختلف اپی ژنتیکی مانند مهار DNA متیل ترانسفراز (DNMT)، تغییر هیستون از طریق هیستون داستیلاز (HDAC)، مهار هیستون استیل ترانسفراز(HAT) یا بیان RNA کد نشده را دارد.
همچنین محدودیت کالری می تواند نقش مهمی در پیری و سرطان داشته باشد.
در انواع مدل های حیوانی کاهش مصرف کالری، باعث افزایش طول عمر و سلامتی شده است .
علاوه بر این محدودیت گلوکز در کاهش بروز بیماری های مرتبط با سن مانند سرطان و دیابت نقش دارد. رژیم غذایی غنی از ترکیباتی مانند SFN و EGCG می تواند اثر محافظتی مثبتی بر روی اپی ژنوم داشته باشد. همچنین کاهش مقدار کالری و گلوکز رژیم غذایی، می تواند منجر به افزایش طول عمر و کاهش بروز سرطان شود.
تخمین زده می شود که بروز یک سوم سرطان ها به شیوه زندگی مربوط بوده و قابل پیشگیری سیاست های پیشگیری از سرطان شامل استراتژی هایی است که زنان و مردان را در رژیم غذایی سالم و عادات صحیح زندگی درگیر کند.
تغذیه مناسب در طی سرطان نقش تعیین کننده ای در چندین معیار بالینی همانند پاسخ درمان، کیفیت زندگی و هزینه مراقبت دارد.
تحقیقات نشان می دهد که 46%از کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان دارای سو تغذیه می باشند.
سو تغدیه عامل کمک کننده برای کاهش عملکرد سیستم ایمنی، تاخیر در بهبود زخم و تحت تاثیر قرار دادن متابولیسم داروها می باشد.
